Sinh viên quốc tế muốn ở lại Đức sau khi hoàn thành chương trình học cần phải đối mặt với những phức tạp của thị thực Đức và luật nhập cư. Bài viết này của Schlun & Elseven Rechtsanwälte đóng vai trò là một cái nhìn tổng quan cho sinh viên quốc tế đang cân nhắc việc ở lại Đức sau khi học tập. Bài viết sẽ hướng dẫn bạn qua các con đường pháp lý khác nhau, bao gồm Thị thực Tìm việc làm và Thẻ xanh EU, và cung cấp lời khuyên thực tế về quy trình xin cấp.
Từ visa du học sang visa làm việc
Bạn cần thực hiện những bước nào nếu muốn ở lại Đức và làm việc sau khi thị thực du học hết hạn? Bạn có một số lựa chọn sau đây.
Khung pháp lý
Sau khi hoàn thành chương trình học tại Đức, tình trạng pháp lý của bạn thay đổi và Luật cư trú Đức (Aufenthaltsgesetz) điều chỉnh trong những trường hợp nào thì sinh viên tốt nghiệp không thuộc EU có thể ở lại trong nước. Là một sinh viên tốt nghiệp, bạn phải chuyển từ thị thực du học sang giấy phép cư trú khác phù hợp với mục tiêu mới của mình, như tìm việc làm hoặc bắt đầu kinh doanh.
Luật pháp đưa ra một số con đường để gia hạn thời gian lưu trú của bạn, nhưng mỗi con đường đều đi kèm với các yêu cầu và thời hạn cụ thể. Giai đoạn chuẩn bị sớm rất quan trọng để tránh rủi ro phải rời khỏi Đức trước khi có được giấy phép cần thiết.
Các lựa chọn visa sau khi học tập tại Đức
Có bốn loại thị thực chính mà sinh viên tốt nghiệp từ các trường đại học Đức có thể xin nếu họ muốn làm việc tại nước Cộng hòa liên bang sau khi học tập.
Job Seekers Visa
Job Seekers Visa là một lựa chọn phổ biến cho sinh viên tốt nghiệp nước ngoài, không thuộc EU. Thị thực này cho phép bạn ở lại Đức trong khi tìm kiếm công việc phù hợp với trình độ của mình.
Để đủ điều kiện, bạn nên có bằng đại học Đức hoặc có trình độ nghề nghiệp liên quan đã hoàn thành tại Đức, hoặc được công nhận tương đương với tiêu chuẩn Đức. Bạn nên nộp đơn tại văn phòng nhập cư địa phương trước khi thị thực du học của bạn hết hạn, cung cấp bằng tốt nghiệp, nguồn tài chính và bảo hiểm y tế.
Thị thực cho phép bạn ở lại Đức tối đa 18 tháng, trong thời gian này bạn có thể làm bất kỳ công việc nào để tự nuôi sống bản thân trong khi tìm kiếm vị trí phù hợp với bằng cấp của mình. Thị thực này thường là bước đầu tiên hướng tới cư trú lâu dài, cho bạn thời gian để tìm việc làm có thể dẫn đến giấy phép cư trú lâu dài hơn, như Thẻ xanh EU. Tuy nhiên, kể từ ngày 1 tháng 6 năm 2024, Job Seekers Visa chỉ được cấp cho công dân nước ngoài đã từng cư trú tại Đức vì mục đích học tập, giáo dục hoặc nghiên cứu.
Để đảm bảo chuyển đổi suôn sẻ, tránh những sai lầm phổ biến như chỉ xin Job Seekers Visa sau khi thị thực du học hết hạn. Điều quan trọng là phải cung cấp bằng chứng rõ ràng về sự ổn định tài chính để tránh bị từ chối thị thực. Mặc dù thị thực cho phép làm việc tạm thời, nhưng hãy tập trung vào việc tìm kiếm công việc liên quan đến lĩnh vực của bạn để tránh các vấn đề phức tạp với các giấy phép trong tương lai. Nâng cao kỹ năng tiếng Đức của bạn có thể giúp tăng đáng kể cơ hội việc làm của bạn.
Visa làm việc của Đức
Visa làm việc của Đức cho phép người nước ngoài đủ điều kiện sống và làm việc tại Đức tối đa hai năm, với khả năng gia hạn và chuyển đổi thành Thẻ xanh EU hoặc giấy phép cư trú khác. Thị thực này hỗ trợ các mục đích việc làm khác nhau tùy thuộc vào hoàn cảnh và quốc tịch của bạn. Mặc dù công dân của một số quốc gia có thể nhập cảnh Đức mà không cần thị thực trước, nhưng hầu hết công dân nước ngoài cần phải xin thị thực việc làm trước khi đi du lịch.
Để đăng ký, bạn phải nhận được lời mời làm việc từ một nhà tuyển dụng Đức và đáp ứng các tiêu chí đủ điều kiện khác, chẳng hạn như có bằng cấp được công nhận hoặc trình độ chuyên môn liên quan. Việc đăng ký bao gồm việc thu thập các tài liệu cần thiết, nộp đơn cho đại sứ quán hoặc lãnh sự quán Đức và tham dự phỏng vấn. Đảm bảo bạn bắt đầu quá trình này trước để tránh sự chậm trễ trong việc bắt đầu công việc và các hậu quả tiềm ẩn khác liên quan đến thị thực.
Thẻ xanh EU tại Đức
Thẻ xanh EU là giấy phép cư trú cho lao động lành nghề không thuộc EU. Để đủ điều kiện, bạn cần có bằng đại học được công nhận và lời mời làm việc tại Đức phù hợp với trình độ của bạn. Mức lương gộp hàng năm của bạn cũng phải đạt ngưỡng tối thiểu là 45.300,00 euro, mặc dù nó có thể thấp hơn đối với các ngành nghề có nhu cầu cao như CNTT, kỹ thuật và chăm sóc sức khỏe, ở mức 41.041,80 euro mỗi năm trước thuế. Để xin thị thực, bạn phải trước tiên có được lời mời làm việc đáp ứng các tiêu chí lương này.
Thẻ xanh EU mang lại những lợi ích đáng kể, bao gồm khả năng xin thường trú sau 33 tháng hoặc 21 tháng với kỹ năng tiếng Đức ở mức B1. Nó cũng cung cấp tính di động trong EU và cho phép vợ/chồng xin giấy phép cư trú và làm việc tại Đức.
Giấy phép cư trú thường trú
Xin giấy phép cư trú thường trú tại Đức, được gọi là Niederlassungserlaubnis, đánh dấu một thành tựu đáng kể. Để đủ điều kiện, bạn thường phải cư trú tại Đức ít nhất năm năm theo giấy phép cư trú hợp lệ hoặc ba năm nếu đang giữ Thẻ xanh EU. Bạn phải cung cấp bằng chứng về việc làm ổn định, lâu dài và chứng minh khả năng tiếng Đức, thường ở mức B1. Tự chủ tài chính cũng rất quan trọng, vì bạn phải chứng minh rằng bạn có thể tự nuôi sống bản thân và người phụ thuộc mà không cần dựa vào một số trợ cấp an sinh xã hội.
Những thách thức trên con đường này bao gồm việc quản lý khoảng trống trong việc làm, điều này có thể làm phức tạp đơn đăng ký của bạn. Đảm bảo bạn đáp ứng các yêu cầu về ngôn ngữ có thể yêu cầu tham gia các khóa học chuyên sâu nếu cần. Ngoài ra, những thay đổi đáng kể trong hoàn cảnh cá nhân, chẳng hạn như thay đổi tình trạng hôn nhân hoặc việc làm, có thể ảnh hưởng đến quyền của bạn. Chủ động và tìm kiếm tư vấn pháp lý trong những thay đổi như vậy có thể giúp giảm thiểu các vấn đề tiềm ẩn và tăng cơ hội nhận được thường trú.
Theo những phát triển gần đây trong luật nhập tịch Đức, cũng có khả năng trở thành công dân Đức sau năm năm cư trú hợp pháp tại Đức.
Thách thức pháp lý tiềm ẩn
Trong quá trình chuyển đổi từ sinh viên sang thị thực làm việc, bạn có thể gặp phải một số trở ngại pháp lý. Chúng tôi giải thích những gì cần mong đợi và các giải pháp khả thi.
Từ chối thị thực và kháng cáo
Đối mặt với việc bị từ chối thị thực có thể gây khó khăn, nhưng hành động nhanh chóng là tối quan trọng. Nếu đơn xin thị thực của bạn bị từ chối, bạn có quyền kháng cáo quyết định. Quá trình này bao gồm việc nộp đơn kháng cáo chính thức trong thời hạn quy định, thường yêu cầu sự trợ giúp của một luật sư nhập cư giàu kinh nghiệm để củng cố hồ sơ của bạn.
Hiểu rõ các lý do phổ biến dẫn đến việc từ chối thị thực, chẳng hạn như hồ sơ không đầy đủ hoặc thiếu hụt tài chính, có thể giúp bạn tránh được những cạm bẫy này ngay từ đầu. Đảm bảo đơn đăng ký của bạn đầy đủ và phản ánh chính xác hoàn cảnh của bạn là rất quan trọng để ngăn chặn việc từ chối.
Công nhận bằng cấp nước ngoài
Đối với nhiều nghề nghiệp tại Đức, việc công nhận bằng cấp nước ngoài là một yêu cầu pháp lý. Quá trình công nhận bao gồm việc nộp bằng cấp của bạn cho cơ quan có thẩm quyền của Đức, có thể yêu cầu tài liệu bổ sung hoặc đánh giá. Quá trình này có thể là một trở ngại về thủ tục hành chính, nhưng nó rất quan trọng để đảm bảo việc làm trong các ngành nghề được quản lý.
Giấy phép hành nghề thường được yêu cầu đối với những người bước vào các lĩnh vực như y học hoặc luật, có thể bao gồm việc vượt qua các kỳ thi bổ sung hoặc đáp ứng các tiêu chuẩn cụ thể của Đức. Bắt đầu quá trình này sớm và tìm kiếm sự hướng dẫn từ các chuyên gia pháp lý giàu kinh nghiệm có thể giúp sắp xếp hợp lý các bước này.
Các trường hợp đoàn tụ gia đình và tự kinh doanh
Những phức tạp pháp lý có thể phát sinh nếu bạn dự định đưa các thành viên gia đình đến Đức, đặc biệt là xung quanh thị thực đoàn tụ gia đình. Quá trình này yêu cầu chứng minh đủ khả năng tài chính, sắp xếp chỗ ở phù hợp và đáp ứng các tiêu chí khác.
Đối với sinh viên tốt nghiệp quan tâm đến việc khởi nghiệp, việc bắt đầu kinh doanh tại Đức yêu cầu phải đối mặt với các yêu cầu pháp lý cụ thể, chẳng hạn như chứng minh khả năng tồn tại của kế hoạch kinh doanh và đảm bảo thị thực doanh nhân / tự kinh doanh phù hợp. Cả hai trường hợp đều có thể được hưởng lợi đáng kể từ việc tham vấn pháp lý sớm với các chuyên gia pháp lý để đảm bảo đáp ứng tất cả các yêu cầu và tránh các vấn đề phức tạp.
Tuân thủ pháp luật
Tuân thủ một số yêu cầu thiết yếu là rất quan trọng để duy trì tình trạng pháp lý của bạn tại Đức.
Đầu tiên, bạn phải đăng ký địa chỉ của mình với chính quyền địa phương trong thời hạn quy định sau khi chuyển đến Đức và giữ cho đăng ký này luôn cập nhật. Hồ sơ không chính xác hoặc lỗi thời có thể dẫn đến các vấn đề pháp lý.
Bảo hiểm y tế là bắt buộc đối với tất cả cư dân, bao gồm cả công dân không thuộc EU. Đảm bảo bạn có bảo hiểm phù hợp để tránh phạt tiền và các vấn đề phức tạp khi gia hạn thị thực.
Tuân thủ thuế cũng rất quan trọng. Bạn phải nộp thuế thu nhập, nộp tờ khai hàng năm và khai báo chính xác tất cả thu nhập. Tham khảo ý kiến của chuyên gia thuế có thể giúp giải quyết các thách thức của hệ thống thuế Đức.
Bắt đầu quá trình gia hạn thị thực hoặc giấy phép cư trú với luật sư trước khi giấy phép hiện tại của bạn hết hạn. Nộp đúng hạn các tài liệu yêu cầu để tránh việc quá hạn thị thực, có thể dẫn đến phạt tiền, trục xuất hoặc cấm nhập cảnh. Luôn nắm rõ ngày hết hạn thị thực và các yêu cầu gia hạn để đảm bảo tuân thủ liên tục.
Chuyển đổi thành công từ sinh viên sang cư dân lâu dài
Hiểu luật nhập cư Đức là rất quan trọng để chuyển đổi thành công từ sinh viên sang cư dân lâu dài tại Đức. Đơn xin thị thực, đảm bảo việc làm và duy trì tình trạng pháp lý đòi hỏi sự chú ý cẩn thận đến từng chi tiết và tuân thủ các quy định.
